مطالعة تطبیقی عاشقانه‌های ابراهیم ناجی‌ و حسین منزوی

ابراهیم ناجی، شاعر سرشناس معاصر مصر و حسین منزوی، پدر غزل معاصر ایران، ­از جمله شاعرانی هستند که با جادوی عشق، آثار جاودانی بر تارک ادبیّات حک نموده­ و پیوسته از عشق، درد، تنهایی و احساسات صادقانة خود سروده­اند. پژوهش حاضر بر آن است عاشقانه­های این دو شاعر معاصر را با رویکرد تطبیقی بررسی نماید و به ماهیت عشق و چگونگی بازتاب آن، در کنار مفاهیمی همچون دین، وصال، انتظار، زن، خیال، عفّت، رهایی، طبیعت، غربت، مردم و... دست یابد و نشان دهد که ابراهیم ناجی و حسین منزوی چگونه توانسته­اند با استفاده از عنصر عشق، لطیف­ترین و زلال­ترین افکار و اندیشه­های ­خود را به نمایش گذاشته، عشق زمینی را مقدّمه­ای برای رسیدن به عشق الهی و سیر در راه کمال و رستگاری قرار دهند و کمال­بخش­ترین و متعالی­ترین مفاهیم انسانی و اخلاقی را از رهگذر عاشقانه­های خود به روح و جان انسان­ها هدیه دهند. با مقایسه و مطالعة اشعار دو شاعر، مفاهیم مشترک بسیاری در آن­ها به چشم می­خورد؛ امّا آنچه در این میان، درخور توجّه بوده و دو شاعر را از هم ممتاز می­سازد، این است که برخلاف منزوی که بیشتر در مقام عظمت روح و جان محبوب، سخن­سرایی می­کند، توجّه ناجی به خویشتن و بیان حالات و سوز و گدازهای درونی معطوف است.